Ο πρώτος ιστορικά θεολόγος της Εκκλησίας μας, που τον γιορτάζουμε στις 8 Μαΐου και στις 26 Σεπτεμβρίου είναι ο άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος. Ο άγιος είναι ο ευαγγελιστής που έγραψε το τέρτατο Ευαγγέλιο, τις τρεις ομώνυμες επιστολές και την Αποκάλυψη που κλείνει και την Καινή Διαθήκη.
Πατέρας του ήταν ο Ζεβεδαίος, που ήταν ψαράς, και μητέρα του η Σαλώμη, που ήταν θυγατέρα του Ιωσήφ του «μνήστορος». Από αυτό το στοιχείο μερικοί παλιοί συγγραφείς ονομάζουν τον Χριστό θείο του Ιωάννου.
Ο άγιος δεν ήξερε πολλά γράμματα, όπως όλοι σχεδόν οι Απόστολοι, ζούσε δουλεύοντας μαζί με τον αδελφό του και τον πατέρα του στη θάλασσα. Πολύ νέος ακόμα μαζί με τον απόστολο Ανδρέα πήγε κοντά στον άγιο Ιωάννη το Πρόδρομο που κήρυττε στον Ιορδάνη ποταμό
Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΟY
Σε όλη την πορεία του Θείου μαρτυρίου ο άγιος Ιωάννης είναι κοντά.Σε λίγο καιρό ο Χριστός κάλεσε κοντά Του τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη, κοντά στην λίμνη Γεννησαρέτ και αυτοί άφησαν τα δίχτυα τους και Τον ακολούθησαν. Ο απόστολος Ιωάννης, όντας ο νεώτερος ανάμεσα στους Αποστόλους, ήταν λίγο αψύς, παράφορος, με πύρινο ζήλο και ενθουσιασμό. Και αυτό το έδειξε πολλές φορές. Όταν περνώντας από ένα χωριό της Σαμάρειας δε τους δέχτηκαν καλά ο Ιωάννης μαζί με τον αδελφό του Ιάκωβο είπαν στο Χριστό: «ΚΥΡΙΕ, ΘΕΛΕΙΣ ΕΙΠΩΜΕΝ ΠΥΡ ΚΑΤΑΒΗΝΑΙ ΑΠΟ ΟΥΡΑΝΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΛΩΣΑΙ ΑΥΤΟΥΣ, ΩΣ ΚΑΙ ΗΛΙΑΣ ΕΠΟΙΗΣΕ;». μα ο Χριστός που δίδασκε το πνεύμα της αγάπης και της ανεξικακίας τους αποπήρε.
Ο άγιος στάθηκε ο πιο αγαπημένος μαθητής του Χριστού και ήταν ο μόνος μαθητής που μαζί με την Παναγία βρέθηκε παρών στην Σταύρωση, όπου ο Ιησούς του παρέδωσε την Παναγία Μητέρα Του λέγοντας του «ΙΔΟΥ Η ΜΗΤΗΡ ΣΟΥ».
Σε όλη την πορεία του Θείου μαρτυρίου ο άγιος Ιωάννης είναι κοντά. Στην Αποκαθήλωση βοηθάει μαζί με τον Ιωσήφ και το Νικόδημο. Ύστερα από την Ανάσταση είναι ο πρώτος που φτάνει τρέχοντας στο κενό μνημείο. Αναγνωρίζει τον Χριστό όταν παρουσιάζεται στην ακρογιαλιά της Τιβεριάδος. Μαζί με τον Πέτρο γίνεται στύλος και εδραίωμα της νέας Εκκλησιάς.
ΠΟΡΕΙΑ ΜΑΡΤΥΡΙΟΥ
Μετά την Κοίμηση της Θεοτόκου ο Ιωάννης φεύγει από τα Ιεροσόλυμα και φτάνει στην Έφεσο όπου θα μείνει πολύ καιρό για να στηρίξει την νέα Εκκλησία. Με τους διωγμούς του Ρωμαίου αυτοκράτορα Δομιτιανού αλυσοδένεται και μεταφέρεται στη Ρώμη, όπου δικάζεται και καταδικάζεται σε θάνατο, η θανατική του ποινή άρχισε με μαστίγωση, που ο άγιος υπέμεινε με γενναιότητα. Στη συνέχεια τον ρίχνουν μέσα σε ζεματιστό λάδι αλλά δεν έπαθε τίποτα. Ο αυτοκράτορας αποφασίζει να στείλει κάποιους κατάδικους και τον Ιωάννη εξορία στα μεταλλεία της Πάτμου. Εκεί μέσα στο σπήλαιο της Αποκαλύψεως ο άγιος οραματίστηκε και υπαγόρευσε στο μαθητή του Πρόχορο την Αποκάλυψη.
ΘΑΥΜΑΤΑ
Ο Νέρβας , που ήρθε μετά τον Δομιτιανό, αφήνει τον Ιωάννη να επιστρέψει ελεύθερος πια στην Έφεσο. Εκεί κάποιος αιρετικός λεγόμενος Κήρινθος αμφισβητούσε το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος. Τότε ο Ιωάννης με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος έγραψε το Ευαγγέλιο του που λάμπει η θεότης του Χριστού.
Στην Έφεσο ο άγιος έκανε άπειρα θαύματα και πάλεψε με λεγεώνες από δαίμονες που βλέποντας τις πανωλεθρίες που έπαθαν οι ειδωλολατρικοί ναοί του Απόλλωνα και της Αρτέμιδος βάλθηκαν με όλες τους τις δυνάμεις να αφανίσουν τον άγιο. Με τα θαύματα του και τις φανερές μπροστά στα μάτια των ανθρώπων νίκες του κατά των δαιμόνων γύρισε πολλούς ειδωλολάτρες στο δρόμο του Ευαγγελίου.
Στην Έφεσο ο άγιος βοήθησε και ένα νέο που ήθελε να διατηρήσει την παρθενία του. Ήταν εκεί μία γυναίκα που λεγόταν Προκλιανή και είχε ένα γιο που τον έλεγαν Σωσίπατρο που ήταν ωραίος σαν άγαλμα και απλός στους τρόπους. Η μάνα του ήθελε να αμαρτήσει μαζί του αλλά επειδή ο Σωσίπατρος αντιστεκόταν αυτή τον κατηγόρησε στον τοπικό δικαστή λέγοντας πως ο γιος της ήθελε να την ατιμάσει. Ο άρχοντας πίστεψε την γυναίκα και ετοίμαζε μαρτύρια για τον Σωσίπατρο. Τότε ο άγιος προσεύχεται στο Θεό και τότε ένας μεγάλος σεισμός τάραξε τη γη και αμέσως έμειναν παράλυτα το δεξί χέρι του άρχοντα Ανθύπατου και το δεξί χέρι της Προκλιανής. Σαν είδαν πως η γη δεν σταματούσε ο Ανθύπατος και η Προκλιανή μετανόησαν. Αμέσως ο άγιος προσευχήθηκε και η γη σταμάτησε να τρέμει ενώ μετά θεράπευσε και τα παράλυτα χέρια τους.
Ένα άλλο θαύμα που αναφέρεται στους μετά την εξορία χρόνους του αγίου είναι εκείνο με το ληστή. Ένας από τους καλύτερους μαθητές του απόστόλου όσο ο άγιος ήταν στην εξορία είχε γίνει μεγάλος ληστής. Όταν ο άγιος γύρισε από την Πάτμο και το έμαθε ψάχνει να τον βρει. Όταν ο σκληροτράχηλος ληστής αντίκρισε τον ασπρομάλλη Ιωάννη ένας σεισμός έγινε μέσα του και τον αγκάλιασε μετανοιωμένος.
ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ
Θαυμαστό είναι και το τέλος του αγίου. Όταν κόντευε να φτάσει τα 120 χρόνια του προείδε το τέλος του και βγήκε περίπατο με 7 μαθητές του. Ήταν χαράματα και τους είπε να καθίσουν κάπου και αυτός πήγε λίγο πιο πέρα και προσευχήθηκε. Γύρισε ύστερα και τους είπε να σκάψουν ένα λάκκο σε σχήμα σταυρού. Έστρωσε τον μανδύα του, ξάπλωσε μέσα και τους είπε να τον σκεπάσουν ως τα γόνατα. Ύστερα τους είπε να τον σκεπάσουν ως το στήθος, ως το λαιμό. Την ώρα που έβγαινε ο ήλιος ο άγιος παρέδωσε στα χέρια του αγαπημένου του Διδασκάλου την αγιασμένη του ψυχή. Όλος ο κόσμος τον πένθησε και έτρεχε να ασπαστεί τον τάφο του.
Στις 8 Μαΐου κάθε χρόνο συμβαίνει το εξής παράδοξο θαύμα στον τάφο του αγίου. Αναβρύζει από τον τάφο μία σκόνη που οι ντόπιοι την ονομάζουν «Μάννα». Από αυτό το «Μάννα» παίρνουν οι πάσχοντες και με πολύ πίστη θεραπεύονται.